I. Nguyên nhân khiến răng bị lung lay

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng răng lung lay, bao gồm:

• Bệnh viêm nha chu: Viêm nha chu là bệnh lý nhiễm trùng ảnh hưởng đến nướu và mô hỗ trợ răng, do sự tích tụ mảng bám và vi khuẩn lâu ngày. Khi không được điều trị, viêm nha chu dẫn đến phá hủy mô nướu và xương nâng đỡ răng, khiến răng mất đi sự bám víu và dần lung lay. Viêm nha chu là nguyên nhân phổ biến nhất gây răng lung lay ở người trưởng thành, đặc biệt là những người hút thuốc lá, mắc bệnh tiểu đường hoặc có thói quen vệ sinh răng miệng kém.
• Sâu răng: Sâu răng là bệnh lý do vi khuẩn tấn công, phá hủy cấu trúc của men răng và ngà răng. Khi sâu răng tiến triển đến tủy răng, vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm, dẫn đến chết tủy. Răng chết thường giòn và dễ gãy, lung lay. Sâu răng phổ biến ở cả trẻ em và người lớn, đặc biệt là những người ăn nhiều đồ ngọt, đồ ăn vặt và không vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng.
• Chấn thương: Tai nạn hoặc va đập mạnh có thể tác động lực trực tiếp lên răng, gây tổn thương đến cấu trúc răng và khiến răng bị lung lay, thậm chí gãy rụng. Chấn thương do tai nạn giao thông, thể thao hoặc té ngã là nguyên nhân phổ biến gây răng lung lay ở mọi lứa tuổi.
• Các bệnh lý khác:Loãng xương khiến mật độ xương giảm, làm yếu đi cấu trúc nâng đỡ răng, dẫn đến tăng nguy cơ răng lung lay. Tiểu đường làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nướu và viêm nha chu, góp phần vào tình trạng răng lung lay. Một số bệnh lý tự miễn dịch có thể tấn công mô nướu và xương hàm, dẫn đến viêm nha chu và răng lung lay.
• Tiêu xương răng: Sau khi mất răng, nếu không được phục hồi kịp thời, xương hàm tại vị trí mất răng sẽ bị tiêu biến dần. Xương hàm tiêu khiến nướu tụt, chân răng kế cận lộ ra ngoài, mất đi sự nâng đỡ và trở nên lung lay. Tiêu xương răng là biến chứng phổ biến sau khi nhổ răng, đặc biệt nếu không được điều trị bằng các biện pháp như trồng răng giả.
• Vệ sinh răng miệng kém: Không đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa thường xuyên có thể dẫn đến tích tụ mảng bám và cao răng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây bệnh viêm nha chu.
• Lười đi khám nha khoa định kỳ: Việc không đi khám nha khoa định kỳ khiến cho các bệnh lý răng miệng không được phát hiện và điều trị kịp thời, dẫn đến biến chứng nặng nề, bao gồm cả tình trạng răng lung lay.

II. Các cấp độ răng lung lay

Răng lung lay có thể được chia thành các cấp độ sau:

• Cấp độ 1(Lung lay nhẹ): Răng chỉ hơi lung lay khi di chuyển nhẹ lưỡi hoặc dùng ngón tay ấn vào. Ít hoặc không có cảm giác đau nhức khi ăn nhai. Khó phát hiện bằng mắt thường.
• Cấp độ 2(Lung lay rõ rệt): Răng lung lay nhiều hơn, có thể di chuyển rõ ràng khi cắn thức ăn. Cảm giác ê buốt hoặc đau nhức khi ăn nhai, đặc biệt là thức ăn cứng. Có thể nhìn thấy rõ sự lung lay của răng bằng mắt thường.
• Cấp độ 3(Lung lay nặng): Răng rất lung lay, có thể di chuyển nhiều và dễ gãy rụng. Đau nhức dữ dội khi ăn nhai, thậm chí tự nhiên. Răng có thể thay đổi màu sắc, sạm đen hoặc vàng ố. Xuất hiện mủ chảy quanh chân răng.

III. Cách khắc phục tình trạng răng lung lay

Cách khắc phục tình trạng răng lung lay sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ lung lay của răng.

• Điều trị bệnh viêm nha chu: Đây là bước quan trọng nhất trong việc điều trị răng lung lay do bệnh viêm nha chu. Bác sĩ nha khoa sẽ cạo vôi răng, đánh bóng răng và kê thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn. Trong một số trường hợp, có thể cần phải thực hiện phẫu thuật nha chu để loại bỏ các túi nha chu sâu.
• Điều trị sâu răng: Tùy vào mức độ sâu răng, bác sĩ nha khoa sẽ trám răng, bọc răng sứ hoặc thực hiện các biện pháp điều trị tủy răng.
• Phục hồi răng bị tổn thương do chấn thương: Nếu răng bị gãy hoặc vỡ, bác sĩ nha khoa có thể trám răng, bọc răng sứ hoặc cấy ghép implant.
• Cải thiện vệ sinh răng miệng: Bác sĩ nha khoa sẽ hướng dẫn cách đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa đúng cách để loại bỏ mảng bám và cao răng hiệu quả.
• Theo dõi và điều trị định kỳ: Sau khi điều trị, cần phải đi khám nha khoa định kỳ để theo dõi tình trạng răng miệng và phát hiện sớm các vấn đề mới phát sinh.
• Dùng nẹp cố định: Với những trường hợp răng lung lay do tác động lực từ bên ngoài. Nếu nhẹ có thể dùng nẹp để cố định các răng lung lay. Sau một thời gian răng sẽ chắc chắn trở lại.
• Trồng răng Implant: Trường hợp răng lung lay nặng, không thể giữ lại được nữa thì bác sĩ sẽ chỉ định nhổ bỏ và cấy Implant. Đây là phương án tối ưu nhất có thể khôi phục đầy đủ cả thân và chân răng. Đồng thời ngăn chặn được tình trạng tiêu xương hàm. Từ đó không làm lộ chân răng và khiến các răng kế cận bị lung lay.
• Cấy ghép xương: Viêm nha chu, viêm chóp răng nếu kéo dài không điều trị sẽ khiến phần nướu bị tụt xuống, lúc này phần xương ổ răng có thể đang dần bị tiêu biến. Nếu tiêu xương nặng thì phải thực hiện ghép xương sau khi xử lý viêm nhiễm. Hoặc có trường hợp sẽ cần phải ghép vạt nướu để đảm bảo  răng được vững chắc.

IV. Phòng ngừa răng lung lay

Để phòng ngừa tình trạng răng lung lay, bạn nên:

1. Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng:

• Đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, đặc biệt sau bữa ăn sáng và trước khi đi ngủ. Sử dụng bàn chải lông mềm và kem đánh răng có chứa fluoride.
• Dùng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần mỗi ngày để loại bỏ mảng bám và thức ăn thừa ở kẽ răng, nơi bàn chải không thể len đến.
• Súc miệng bằng nước muối pha loãng hoặc nước súc miệng chuyên dụng sau khi đánh răng và sau bữa ăn.

2. Khám nha khoa định kỳ:

• Khám nha khoa ít nhất 6 tháng một lần để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về răng miệng, ngăn ngừa biến chứng dẫn đến răng lung lay.
• Lấy vôi răng định kỳ để loại bỏ mảng bám cứng và vi khuẩn tích tụ trên răng, giúp bảo vệ nướu và chân răng.

3. Chế độ ăn uống hợp lý:

• Hạn chế đồ ngọt, thức ăn cứng, dai vì có thể làm tổn thương nướu và răng.
• Bổ sung nhiều thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như rau xanh, trái cây, sữa, phô mai… tốt cho sức khỏe răng miệng.
• Uống đủ nước mỗi ngày để duy trì độ ẩm cho khoang miệng, hạn chế vi khuẩn phát triển.

4. Bỏ hút thuốc lá:

• Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý về răng miệng, bao gồm cả viêm nướu và nha chu, dẫn đến răng lung lay.
• Bỏ thuốc lá không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

5. Giảm căng thẳng:

• Căng thẳng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe răng miệng, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như viêm nướu và nha chu.
• Áp dụng các biện pháp thư giãn như yoga, thiền định, nghe nhạc… để giảm căng thẳng, góp phần bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Răng lung lay là một dấu hiệu cảnh báo sức khỏe răng miệng đang gặp vấn đề. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của răng lung lay, hãy đến gặp bác sĩ nha khoa để được khám và điều trị kịp thời.