Cười hở lợi, còn được gọi là nụ cười gummy, là tình trạng khi cười, phần lợi ở chân răng lộ ra nhiều hơn bình thường, thường từ 3mm trở lên. Một số trường hợp khi cười lợi che hết thân răng, khiến nụ cười kém thẩm mỹ. Cười hở lợi không phải là một bệnh lý răng hàm mặt nên không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, việc cười để lộ nhiều lợi lại gây mất thẩm mỹ khuôn mặt, khiến nhiều người cảm thấy tự ti và ngại giao tiếp.
I. Nguyên nhân gây cười hở lợi:
- Răng ngắn: Do bẩm sinh hoặc do các nguyên nhân như sâu răng, mòn răng, chấn thương… khiến thân răng ngắn lại, tỷ lệ giữa răng và lợi mất cân đối.
- Lợi phát triển quá mức: Do di truyền, sử dụng thuốc lợi tiểu, viêm lợi mãn tính… khiến lợi dày lên và che lấp một phần thân răng.
- Môi trên ngắn: Khi cười, môi trên co lại quá nhiều, kéo theo phần lợi lộ ra ngoài.
- Xương hàm phát triển quá mức: Xương hàm phát triển quá mức khiến phần lợi bị đẩy ra phía trước, lộ ra khi cười.
- Cơ vòng môi mạnh: Khi cười, cơ vòng môi co lại quá mạnh, kéo môi trên lên cao và hở lợi.
II. Các mức độ cười hở lợi:
Mức độ 1 (nhẹ):
- Nướu lộ hơn 3mm, ít hơn 25% chiều dài thân răng.
- Nụ cười vẫn hài hòa, ít ảnh hưởng thẩm mỹ.
Mức độ 2 (trung bình):
- Nướu lộ nhiều hơn 25%, ít hơn 50% chiều dài thân răng.
- Nụ cười bắt đầu thiếu cân đối rõ rệt hơn.
Mức độ 3 (nặng):
- Nướu lộ nhiều hơn 50%, ít hơn 100% chiều dài thân răng.
- Nụ cười thiếu thẩm mỹ rõ ràng, ảnh hưởng đến sự tự tin.
Mức độ 4 (rất nặng):
- Nướu lộ hoàn toàn hoặc nhiều hơn 100% chiều dài thân răng.
- Nụ cười mất cân đối nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến tâm lý.
III. Điều trị cười hở lợi:
Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị cười hở lợi, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ của tình trạng:
- Cắt bỏ lợi: Loại bỏ phần lợi thừa bằng dao điện hoặc laser. Cắt bỏ phần lợi thừa, giúp lộ ra nhiều thân răng hơn, giảm mức độ hở lợi. Phương pháp này phù hợp với những người có nụ cười hở lợi do lợi phì đại.
- Chỉnh nha: Niềng răng giúp điều chỉnh vị trí các răng, ví dụ như kéo răng nhô ra vào trong hoặc đẩy răng thụt ra ngoài, giúp giảm mức độ hở lợi. Phương pháp này phù hợp với những người có nụ cười hở lợi do răng mọc lệch, hô, móm. Thời gian điều trị thường kéo dài từ 1-2 năm.
- Hạ xương hàm: Cắt bỏ một phần xương hàm để giảm hở lợi. Di chuyển toàn bộ hoặc một phần xương hàm trên lên trên hoặc xuống dưới để thay đổi vị trí của răng, giúp giảm mức độ hở lợi. Phương pháp này là phương pháp điều trị phức tạp, chỉ được thực hiện trong những trường hợp nặng.
- Tiêm Botox: Giảm co cơ vòng môi, hạn chế hở lợi khi cười. Phương pháp này phù hợp với những người có nụ cười hở lợi nhẹ do cơ môi trên hoạt động mạnh. Hiệu quả kéo dài khoảng 3-6 tháng, cần tiêm nhắc lại định kỳ.
- Phẫu thuật kéo dài thân răng kết hợp mài xương ổ: Kéo dài thân răng bằng cách gắn mão sứ hoặc bọc răng sứ, đồng thời mài bớt xương ổ răng để lộ ra nhiều thân răng hơn. Phương pháp này phù hợp với những người có nụ cười hở lợi do răng ngắn.
IV. Phẫu thuật cười hở lợi:
Phẫu thuật cười hở lợi là một tiểu phẫu nha khoa nhằm loại bỏ phần mô lợi dư thừa bám trên thân răng, giúp làm dài thân răng và cải thiện thẩm mỹ nụ cười.
1 Quy trình phẫu thuật thường diễn ra như sau:
- Thăm khám và tư vấn: Bác sĩ nha khoa sẽ tiến hành thăm khám, chụp X-quang và lấy mẫu dấu răng để đánh giá tình trạng cười hở lợi của bạn. Sau đó, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất, đồng thời giải thích chi tiết về quy trình phẫu thuật, thời gian hồi phục và chi phí điều trị.
- Gây tê: Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc gây tê tại chỗ để đảm bảo bạn không cảm thấy đau đớn trong quá trình phẫu thuật.
- Cắt bỏ mô lợi dư thừa: Bác sĩ sẽ sử dụng dao nha khoa chuyên dụng để cắt bỏ phần mô lợi dư thừa bám trên thân răng.
- Tạo hình viền lợi: Sau khi cắt bỏ mô lợi, bác sĩ sẽ tạo hình viền lợi sao cho cân xứng và hài hòa với nụ cười của bạn.
- Khâu vết mổ: Bác sĩ sẽ sử dụng chỉ khâu nha khoa để đóng kín vết mổ.
2 Ưu điểm của phẫu thuật cười hở lợi:
- Cải thiện nụ cười thẩm mỹ, giúp bạn tự tin hơn khi giao tiếp.
- Loại bỏ phần mô lợi dư thừa, giúp vệ sinh răng miệng dễ dàng hơn.
- Kết quả điều trị lâu dài.
3 Nhược điểm của phẫu thuật cười hở lợi:
- Gây đau và khó chịu trong thời gian ngắn sau phẫu thuật.(Tùy cơ địa mỗi người, tuy nhiên – bạn sẽ được kê đơn thuốc kháng sinh, tiêu viêm, giảm sưng, giảm đau lành thương để hồi phục và loại bỏ triệu chứng nhanh hơn)
- Có thể xuất hiện sưng tấy và bầm tím tại khu vực phẫu thuật.
- Nguy cơ nhiễm trùng nếu không chăm sóc sau phẫu thuật đúng cách.
4 Hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật cười hở lợi:
- Vệ sinh răng miệng: vệ sinh nhẹ nhàng, chải răng bằng bàn chải lông siêu mềm, di chuyển bàn chải nhẹ nhàng. Súc rửa miệng nhẹ nhàng bằng nước thường hoặc Chlorhexidine 0.12% pha loãng để vệ sinh tốt hơn (không nên dùng nước muối hoặc nước súc miệng có cồn vì sẽ làm vết thương lâu lành hơn).
- Chườm lạnh: Giúp giảm sưng tấy trong 2-3 ngày đầu sau phẫu thuật. Chườm mỗi lần 15-20 phút, cách nhau 2-3 tiếng.
- Tránh va chạm: Tránh va chạm mạnh vào vùng phẫu thuật.
- Uống thuốc: Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bao gồm thuốc giảm đau, kháng sinh và chống viêm.
- Ăn thức ăn mềm, nguội: Tránh thức ăn cứng, nóng, cay, chua, nhiều dầu mỡ trong 1-2 tuần đầu tiên sau phẫu thuật.
- Uống nhiều nước: Uống nhiều nước lọc, nước trái cây, súp để cơ thể được thanh lọc và hỗ trợ quá trình lành thương.
- Bổ sung vitamin: Bổ sung vitamin C, E và K để tăng cường sức đề kháng và thúc đẩy quá trình lành thương.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Ngủ đủ giấc và tránh thức khuya.
- Hạn chế hoạt động thể chất: Tránh vận động mạnh, tập thể dục nặng trong 1-2 tuần đầu tiên sau phẫu thuật.
- Tránh hút thuốc lá và uống rượu bia: Chất kích thích có thể làm chậm quá trình lành thương và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến quá trình lành thương. Hãy tìm cách thư giãn như nghe nhạc, đọc sách hoặc dành thời gian cho gia đình và bạn bè.
- Theo dõi tình trạng vết thương: Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như sưng tấy kéo dài, đau nhức dữ dội, chảy máu nhiều, hoặc có mùi hôi thối, hãy liên hệ ngay với bác sĩ.
- Tái khám định kỳ: Đi tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra tình trạng hồi phục và được tư vấn thêm về cách chăm sóc răng miệng sau phẫu thuật.
Lưu ý:
- Phẫu thuật cười hở lợi là một thủ thuật y tế, do đó cần được thực hiện bởi bác sĩ nha khoa có chuyên môn và kinh nghiệm.
- Kết quả điều trị cười hở lợi có thể duy trì lâu dài nếu bệnh nhân chăm sóc răng miệng tốt.
Cười hở lợi có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khiến bạn mất tự tin khi giao tiếp. Tuy nhiên, với sự phát triển của nha khoa hiện đại, bạn hoàn toàn có thể khắc phục tình trạng này bằng các phương pháp điều trị hiệu quả.